کابوس روبنده و حجاب در اروپا

کابوس روبنده و حجاب در اروپا بسیاری از مخالفین اسلام در اروپا از حجاب زنان مسلمان به عنوان زنگ خطری بزرگ برای تمدن سکولار باختر در برابر اسلام سیاسی یاد می کنند. این دسته از افراد که پس از ناکامی در نابودی حجاب در جوامع اسلامی توسط افرادی چون "کمال مصطفی آتاتورک" در ترکیه و "رضا خان" در ایران با افزایش گرایش زنان مسلمان در جوامع اسلامی و بانوان مسلمان اروپایی به حجاب بسیاری از آرزوهای خود را نقش بر آب می بینند در چند سال اخیر برخوردهای سازمان دهی شده ای را برای محدود کردن جلوه ی حجاب بانوان مسلمان در جوامع اروپایی در صدر راهبردهای خود قرار داده اند . در این بین سیاست مداران راست گرا ی اروپایی و نو بنیاد گرایان مسیحی علی رغم شعار های سکولار خود بیش از دیگران این احساس خطر را جلوه گر ساختند. امروز از جمعیت 20 میلیونی مسلمان ساکن اروپا، 1.2 میلیون نفر را زنان تشکیل می دهند. این زنان دارای دیدگاه های اجتماعی، اقتصادی، قومیتی و سیاسی گوناگونی هستند. اما همین بانوان خود در حوزه های متعددی مورد تبعیض واقع می گردند؛ به طور مثال به آنان به عنوان کسانی که از یک اقلیت قومی می آیند، نگاه می شوند، یا اینکه از آنها به عنوان کسانی یاد می شود که از حقوق خود محروم هستند و حتی آنان را به عنوان تهدیدی بالقوه معرفی می نمایند. زنان مسلمان اروپا در بسیاری از مواقع فقط به عنوان سوژه های پیش پا افتاده ای چون قربانیان ازدواج های اجباری، خشونت های خانگی یا جنایت های شرافتی نشان داده می شوند. در فضای پس از حوادث 11 سپتامبر، تشدید تبلیغات منفی رسانه ای بر علیه مسلمانان و آشکار شدن برخی از جلوهای مذهبی اقلیت 20 میلیونی مسلمانان در جوامع اروپایی بویزه حجاب بانوان مسلمان در کشورهایی چون فرانسه، هلند، بلزیک، ایتالیا، هلند و آلمان به تشدید حساسیت نسبت به توهم تسخیر اروپا بوسیله ی مسلمانان منجر شده است. این نگرش همراه با اوهام بسیاری از دولتمردان اروپایی نسبت به حجاب بانوان با تصویب قوانینی چون قانون منع حجاب ( 2004 میلادی ) در فرانسه در سطحی وسیع و رسمی آشکارتر شده است. در ادامه ی راهبردهای دوگانه ی حقوق بشری در قبال بانوان محجبه اظهارات متعصابانه "نیکولا سارکوزی" درباره روبنده مجمع ملی فرانسه 32 نفر از قانونگذاران احزاب راست و چپ را برای بررسی راههای ممنوعیت در کشور منصوب کرد. این کمیسیون به پارلمان توصیه کرد که برقع و روبنده به دلایل امنیتی باید در اماکن عمومی، ادارات و سیستم حمل و نقل عمومی ممنوع شود. بر اساس این طرح، زنانی که با پوشش‌هایی نظیر برقع یا روبنده در مکان‌های عمومی ظاهر شوند، مجبور به پرداخت جریمه‌ای بالغ بر ۱۵۰ یورو می‌گردند. در همین حال برای مردانی که از نظر این قانون با کار بردن اجبار زنان را مجبور به استفاده از این نوع پوشش‌ها می‌کنند، جریمه‌ی نقدی تا سقف ۱۵ هزار یورو یا یک سال زندان در نظر گرفته خواهد شد. فرانسه قصد دارد حتی این قانون را در مورد گردشگران خارجی نیز اجرایی کند. "نادین مورانو"، وزیر دوم خانواده ها در دولت فرانسه در این باره گفت: از آنجا که ضرورت احترام گذاشتن به قوانین فرانسه برای گردشگران ضروری است این قانون در رابطه با گردشگران در فرانسه اجرا می شود ( فعالیت ستاد ضد روبنده...، 22 اسفند 1388 ). سالها است که به بهانه ایجاد محیط همگون و عاری از علائم مذهبی برای همه با گفتن اینکه افراد فقط می توانند بعد از 18 سالگی در مورد نحوه پوشیدن لباس خود تصمیم بگیرند،، حجاب در مدارس فرانسه ممنوع شده است اما امروز بسیاری از واقعیت های جامعه ی این کشور چناچه که در برخورد های خشونت آمیز و دفعی دولت فرانسه با اعتراض های گاه و بی گاه جوانان محروم حومه های پاریس نیز مشاهده شد در راستای سیاست فرانسوی سازی قرار گرفته است. در این میان جلوگیری از حجاب زنان مسلمان به عنوان اولویتی مهم تلقی شده است. از نظر سیاست مداران لائیکی چون سارکوزی حضور تنها 1900 زن روبنده پوش در این کشور غیر قابل تحمل و در راستای اسلام سیاسی قابل تصور است. تلاش دولت فرانسه برای تصویب قانون ممنوعیت کامل برقع در این کشور در حالی است که تعارض های متعددی در خصوص منافات آن با قانون اساسی وجود دارد. در تکمیل اقدام دولت سارکوزی در فرانسه، دولت بلژیک نیز با تصویب قانون منع پوشیدن روبنده در اماکن عمومی چون خیابان‌ها، پارک‌ها و حتی فروشگاه‌ها و رستوران‌ها خبر از طرحی سازمان دهی شده در میان برخی از محافل سیاسی کشورهای اروپایی در جهت محدود کردن حقوق و آزادی های بانوان مسلمان دارد. در صورت نقض این قانون در بلژیک، فرد خاطی به ۲۵ یورو جریمه نقدی یا ۷ روز زندان محکوم خواهد شد. مجلس عوام بلژیک پیش نویس طرح ممنوعیت کامل استفاده از پوشش برقع را با 136 رأی موافق و تنها دو نفر مخالف، با اکثریت آرا تصویب کرد. به دنبال شکل گیری این بحث و گفتگوها در بلژیک و فرانسه کشورهایی دیگری چون ایتالیا، هلند، دانمارک و انگلیس نیز زمزمه های ممنوعیت برقع را آغاز کردند. به عنوان مثال حزب محافظه کار دانمارک خواستار ممنوعیت پوشش برقع در اماکن عمومی شد و اظهار داشته که این نوع پوشش طالبان است و به هیچ وجه اسلامی نیست. در تأیید حرکت ضد روبنده "مارا کارفاگنا "وزیر تساوی ایتالیا گفت:" من کاملا با ابتکار عمل فرانسه موافق هستم و تصور می کنم دیگر کشورهای اروپایی نیز باید به این سمت حرکت کنند." از منظر معاون رییس مجلس اروپا، برقع همانند «زندانی متحرک« برای زنان است. "سیلوانا کخ مرین"، یکی از اعضای "حزب دمکرات‌های آزاد آلمان" (FDP) و معاون رییس مجلس اروپا، در مقاله‌ای برای روزنامه‌ی پرتیراژ "بیلد"، برقع را "زندانی متحرک" برای زنان خواند و از آن به عنوان حمله‌ی شدیدی به حقوق زن نام برد. این نماینده‌ی آلمانی در مقاله خود می‌نویسد: «پوشاندن کامل زنان به این نحو، صحه گذاشتن به ارزش‌هایی است که ما در اروپا از آنها دفاع نمی‌کنیم.» وی با اشاره به اینکه آزادی‌های فردی یا مذهبی هیچ شخصی نبایستی محدود شوند، می‌افزاید، اما «این آزادی نباید تا جایی پیش رود که صورت یک فرد از وی گرفته شود؛ دست‌کم در اروپا». در اتریش نیز کلیسای این کشور به همراه دو حزب محافظه‌کار مردمی و حزب آزادی، خواستار ممنوعیت استفاده از برقع شده‌اند در ادامه ی این روند. پلیس ایتالیا نیز یک بانوی مسلمان را در شهر شمالی "نووارا " به دلیل آنکه روبند پوشیده بود، جریمه کرد. پلیس شهر نووارا اعلام کرد: پلیس شهر، شب گذشته یک بانوی را به دلیل پوشیدن روبند جریمه کرد و وی باید 500 یورو (650 هزار تومان) پرداخت کند( پلیس ایتالیا یک بانوی...، 14 اردیبهشت 1389 ). با آغاز این گونه حرک ها ی تبیض آمیز، بسیاری از مسلمانان اروپا و نهادهای حقوق بشری از این گونه اقدام ها به عنوان پیش سنارویی برای کشف حجاب اجباری در میان زنان محجبه یاد می کنند در کشور آلمان نیز علی رغم تساهل نسبی نسبت به بانوان محجبه احکام متعددی در دادگاه‌ها علیه حضور زنان و دختران با حجاب در مدارس این کشور بویزه معلمان دارای پوشش اسلامی صادر شده است. حجاب بانوان مسلمان در جوامع سکولار اروپایی به گونه ای تجب برانگیز است که: «تیری دوبومن»، روزنامه‌نگار معروف فرانسوی، می‌نویسد: «از زمانی که اسلام را مورد مطالعه قرار دادم، مسئله مسلمان شدن زنان فرانسوی همواره تعجب مرا برمی‌انگیخت. به‌ویژه که تعداد زنان مسلمان‌شده فرانسوی به حدود صد هزار زن رسید. من، همیشه این سؤال را می‌کردم که چگونه زن فرانسوی که ثمره تلاش دهها ساله خود در زمینه آزادی و برابری زنان را به تدریج به‌دست می‌آورد، به دینی روی می‌آورد که طبق گفته غربیها حقوق زن را پایمال می‌کند؟!» چندی پیش، دو دختر فرانسوی، از یک خانواده یهودی، در شمال پاریس به اسلام گرویدند. آنها با حجاب کامل اسلامی به مدرسه رفتند، اما پس از مدتی به خاطر حجاب از مدرسه اخراج شدند. پدر آلما (Alma) و لیلا (Lila) از مسئولان مدرسه شکایت کرد اما فایده‌ای نداشت و آنها مجبور شدند در خانه ادامه تحصیل دهند. «لارنت لوی» (Laurent Levy) می‌گوید: دخترانش آزادانه و با اختیار خود این پوشش را انتخاب کرده‌اند. پدر آلما و لیلا یهودی است اما خود اعتقادی به دین ندارد و در رابطه با حجاب دخترانش می‌گوید: «انتخاب بچه‌ها، مرا مقداری می‌آزارد. من فکر می‌کنم، این یک اشتباه است. فکر می‌کنم، این بدفهمی دنیاست. من نگرانم. زندگی‌ِ یک زن در اسلام ممکن نیست به خودباوری او بینجامد.» آلما لبخند می‌زند و جواب می‌دهد: «اگر اسلام به ما خودباوری نمی‌داد، آن را انتخاب نمی‌کردیم.» (مؤی‍ّدی، 10 اردیبهشت 1389). رهبران اروپایی چون سارکوزی با استدلال در خطر بودن اصول سکولاریسم در جامعه، مسائل امنیتی و اجبار زنان در پوشیدن حجاب و روبنده به مخالفت با پوشش زنان مسلمان می پردازند. این در حالی است که کشور فرانسه در میان کشورهای اروپایی دارای بیشترین جمعیت مسلمان است. از جمعیت 50 میلیون نفری کشور فرانسه، بیش از 6 میلیون نفر مسلمان هستند. این گونه تبعض ها در قبال بانوان مسلمانان به گونه ای آشکار است که در موارد متعددی سازمان های حقوق بشری غربی و اروپایی علی رغم انعکاس محدود اخبار آن در رسانه های اروپایی بارها لب به اعتراض گشوده اند.. به طور مثال به عقیده‌ی سازمان عفو بین الملل، «ممنوعیت کامل پوشیدن حجاب و برقع موجب می‌شود تا حقوق زنانی که این نوع پوشش را به دلیل عقاید مذهبی یا راهی برای ابراز هویت انتخاب کرده‌اند، پایمال شود..» به گفته‌ی یکی از کارشناسان این سازمان در امور تبعیض جنسیتی و نژادی، محدود کردن حقوق فردی بایستی همواره در ارتباط با یک هدف مشخص باشد. به باور وی، ممنوعیت کامل چادر، روبنده یا برقع، در این چارچوب نمی‌گنجد( درخواست تصویب قانون‌ منع...، 3 may 2010 ).